Natalija Perišić

Predmet analize su reforme u oblasti rada i radnih odnosa u Srbiji iz ugla socijalne politike. Cilj autorki je da analizom njihovih efekata, posredstvom opisa stanja na tržištu rada, ukažu na prilike, ali i na prepreke za realizovanje agende zapošljavanja. Teorijski okvir analize predstavljaju postavke Gaja Stendinga (Guy Standing) o prekarijatu, pod kojim se podrazumeva klasa ljudi koja se ubrzano uvećava, a kojoj pripadaju svi oni čiji su životi obojeni različitim vrstama nesigurnosti, koje su u vezi sa radom. Metodološki pristup zasniva se na prezentovanju regulatornih instrumenata i statističkih podataka. Rezultati analize ukazuju na opstajanje niza nepovoljnih trendova u oblasti rada, prvenstveno kao posledica dva trenda: uvođenja određenih neadekvatnih regulatornih odredbi, uporedo sa odsustvom mehanizama implementacije regulatornih odredbi koje bi potencijalno imale pozitivne efekte.

Prikaz knjige : Ruth Lister, UNDERSTANDING THEORIES AND CONCEPTS IN SOCIAL POLICY, Policy Bristol Press, 2017.

Predmet rada je međugeneracijska solidarnost, kao jedan od pristupa i principa koje Evropska unija razvija poslednjih dvadeset godina. Uvodni deo rada propraćen je kratkim prikazom regulacije prava starih na nivou Unije, a zatim razmatranjima razvoja koncepta međugeneracijske solidarnosti u EU. Naglasak je na „Evropskoj godini aktivnog starenja i međugeneracijske solidarnosti“, sa stanovišta aktivnosti koje su sprovođene tokom i nakon nje, u svrhu unapređenja međugeneracijske solidarnosti u društvima Unije. Osvrt na stavove populacije EU, indeks aktivnog staranja i pokazatelje međugeneracijske solidarnosti i pravičnosti, u funkciji je ukazivanja na stvarne domete ovog koncepta u EU. Cilj rada jeste prikaz i analiza nastanka, razvoja i efekata koncepta međugeneracijske solidarnosti u Uniji. Rad se zasniva na analizi komunitarnih ugovora i programskih dokumenata. Osnovni zaključci ukazuju na značaj paradigmi solidarnosti uopšteno, kao i na njihovu izloženost rizicima tokom perioda ekonomskih kriza i programa štednje. Stoga su zaključna razmatranja fokusirana na specifične izazove pred konceptom međugeneracijske solidarnosti.

Prikaz naučne monografije: Steven R. Sabat, ALZHEIMER’S DISEASE AND DEMENTIA – WHAT EVERYONE NEEDS TO KNOW, Oxford, Oxford University Press, 2018.

Predmet rada je uticaj migracija iz država zapadne Azije i severne Afrike na Srbiju, u kontekstu njene pozicije i odnosa sa susednim državama sa kojima sačinjava Zapadno-balkansku rutu, kao i sa Evropskom unijom. Cilj rada je sagledavanje i analiza uticaja Evropske unije na preoblikovanje postupaka i mera sprovođenih u oblasti upravljanja migracijama tokom trajanja migrantske „krize“. Polazeći od teorijskog pristupa o različitim mehanizmima širenja uticaja EU na države kandidate, a na osnovu kvalitativne analize sadržaja, osnovni nalazi rada upućuju na to da kandidatura Srbije za članstvo u Uniji predstavlja važan podsticaj za razvoj nacionalnih politika i praksi prema migrantima. Uvodni deo propraćen je teorijskim razmatranjima o difuziji politika i vrednosti Evropske unije. Slede opis i analiza odnosa Srbije sa ostalim državama Zapadno-balkanske rute i sa Evropskom unijom.

Predmet rada je pregled postojećih sistema penzijskog osiguranja, analiza njihovih osnovnih karakteristika, kao i procena rizika kojima su oni izloženi. Cilj rada je uporedna analiza rizika i izazova sa kojima se suočavaju kreatori penzijskih politika u sferama javnog i privatnog penzijskog osiguranja, kao i opcija za prevazilaženje „krize penzijskog osiguranja“. Postojeći i budući demografski i ekonomski trendovi ukazuju na neizbežnost daljih penzijskih reformi, najmanje na dva nivoa. Prvi nivo jesu reforme unutar javnog sistema penzijskog osiguranja, a drugi nivo jeste njegovo (re)pozicioniranje u odnosu na privatno penzijsko osiguranje. Dilema o opstanku javnog osiguranja će sve manje predstavljati dilemu njegovog monopolskog funkcionisanja, a sve više će predstavljati dilemu o nivou do kog će on garantovati sigurnost populaciji starih.

Serbia’s health care sector passed a long way from embracing state to market oriented values. During the first transition phase of the 1990s, health care reforms were rather provisional and forced by unfavorable trends in the society, while in the second transition decade more comprehensive, yet incomplete reforms, have been designed. The trajectory of main developments in the sectoral reforms clearly reveals a transformation of the national health care system from the state through quasi-state and finally mixed state-market health care schemes. Straightforward comparisons of access, quality and sustainability of health care in the past and in the present are hard to be made. However, the current reform outcomes reveal compromised accessibility, quality and sustainability of health care services. Those unresolved challenges have created room for widespread corrupt practices. Currently their main source seem to be unclear relations between the public and the private health care sectors.

The socialist welfare states of Serbia and Montenegro have been gradually developing in the post War period. Despite the new, Marxist paradigms, the welfare states were embeded in the previously existing social “infrastructures.” Therefore, the paper starts from the institutional theoretical framework and especially, path dependence concept, with a view to exploring the trajectory of changes in the welfare states from capitalism to socialism. The focus of the paper is on social insurance principle and welfare providers. While there was a path reproduction regarding the social insurance, there were variations regarding the welfare providers.