Sanja Polić Penavić
PODRŠKA PORODICI I POZITIVNOM RODITELJSTVU: PROGRAMI OBUKE ZA PROFESIONALCE U SISTEMU SOCIJALNE ZAŠTITE
Podrška porodici i pozitivnom roditeljstvu značajna je za unapređenje resursa i kompetencija roditelja za odgajanje, vaspitanje, zaštitu zdravlja, dobrobiti i prava dece. Cilj rada je identifikovanje i analiza akreditovanih programa obuke koji se odnose na podršku porodici i pozitivnom roditeljstvu, a dostupni su profesionalcima u socijalnoj zaštiti u Republici Srbiji kako bi se procenila dostupnost savremenih znanja o pozitivnom roditeljstvu kod stručnih radnika u socijalnoj zaštiti. Programi su mapirani iz kataloga akreditovanih programa obuke o podršci porodici na platformi Republičkog zavoda za socijalnu zaštitu random. Analizirano je 15 od 37 programa obuke korišćenjem desk analize. Pokazalo se da su programi obuke uglavnom usmereni na porodicu kao celinu, dok su pitanja roditeljstva slabo zastupljena. Za većinu analiziranih programa nedostaju transparentni podaci o načinu prenošenja znanja i veština profesionalcima, korišćenim tehnikama obučavanja i monitoringu. Podaci o broju obučenih profesionalaca i rađenim evaluacionim studijama o efektima programa aktuelno nisu dostupni. Zaključak je da programi nude širok spektar opštih znanja i veština za rad sa porodicama, dok su specifična znanja i veštine za pružanje podrške i jačanje kompetencija roditelja za pozitivno roditeljstvo skromna. Nalazi se diskutuju u svetlu savremenih teorijskih pristupa i istraživanja i daju se smernice za unapređenja u ovoj oblasti.
SUPERVIZIJA ZAPOSLENIH U OKVIRU ALTERNATIVNOG STARANJA O DECI I MLADIMA U SISTEMU SOCIJALNE ZAŠTITE
Supervizija je značajna za sprovođenje i unapređenje profesionalnog rada u sistemu socijalne zaštite, pružanje kvalitetnih usluga korisnicima i dalji razvoj vladinog i nevladinog sektora u ovoj oblasti. Ciljevi rada su: a) analiza ključnih funkcija i aspekata supervizije u okviru socijalne zaštite, i b) analiza zakonskih regulativa i istraživanja supervizije u ustanovama za alternativno staranje o deci i mladima Republike Srbije (RS). Daje se pregled funkcija supervizije u socijalnoj zaštiti. Ukazuje se na kompetencije uspešnog supervizora kao važan aspekat supervizijskog rada i na gledište socijalnog konstruktivizma na interekciju između superviziranog i supervizanta. Važeći Pravilnik o bližim uslovima i standardima pružanja usluga u socijalnoj zaštiti predviđa da pružalac usluge obezbeđuje odgovarajuću stručnu podršku svim licima angažovanim na pružanju usluge koja uključuje superviziju. Međutim, regulativa koja dalja uređuju realizaciju supervizije alternativnog staranja o deci i mladima uglavnom nedostaje, sa izuzetkom Centra za porodični smeštaj i usvojenje Beograd. Zanemarivanje supervizije u podzakonskim aktima dovodi do različitih tumačenja i slabe primene u praksi. Supervizija alternativnog staranja o deci i mladima malo je istražena u svetu, a kod nas još manje. O njoj više posredno zaključujemo na osnovu istraživanja u širem ili u srodnom kontekstu. Radi unapređenja i ujednačavanja kvaliteta supervizije, potrebno je zakonski regulisati obavezno sprovođenje supervizije u okviru svih oblika alternativnog staranja i definisati poslove i kompetencije supervizora, kao i podstaći istraživanja supervizije u ovoj oblasti. Interesantno bi bilo istražiti supervizijski odnos između savetnika za hraniteljstvo i hranitelja, i između stručnih radnika i korisnika usluga.