Dejan M. Jovanović

Prikaz knjige: Dragan Simeunović. 2019. Istorija srpske političke misli / novi vek. Novi Sad: Pravoslavna reč, 587.

Predmet ovog članka je odnos između moći i pravde u ljudskom društvu, govoreći u širem smislu. Uže posmatrano, odnos između, od čoveka neodvojivog, osećaja inferiornosti, iz kojeg se, usled sprege straha i potrebe za većom bezbednošću tela, rađa nagon za moć, koji u većini slučajeva nikada ne biva zadovoljen. Cilj članka je da pokaže da postoji veza između nedovoljne količine akumulirane moći koja se uvek meri u odnosu na nečiju tuđu moć, sa jedne strane, i porekla potrebe za društvenom pravdom, sa druge strane. Teorijski okviri koji su korišćeni se odnose, pre svega, na psihologiju čoveka Alfreda Adlera i teoriju pravde Džona Rolsa, ali i na teorije društvenog ugovora i realpolitičku teoriju. U članku smo došli do zaključaka koji se odnose na potvrdu teze da se održavanje koncepta društvene pravde pre da objasniti kroz realpolitičku teorijsku paradigmu, nego gledajući sa pozicija normativno-ontološke paradigme politike.

Predmet rada se odnosi na fenomene nasilja i države i njihovo određivanje u okviru klasične socijalističke misli. Cilj rada je konstrukcija modela kroz koji se ogleda komplementarnost fenomena nasilja i države, a na osno­vu kojeg se kasnije apstrahuje misao o nasilju i državi kod svakog pojedinačnog mislioca. Zaključci se odnose na tezu o značajnom oslanjanju svih revolucionarnih socijalista na temeljni odnos nasilja i države koji je komlementaran. Smatramo da se kroz proučavanje pomenutog modela uronjenog u misao različitih socijalista (marksizam, anarhizam i sindikalizam) može doći do naučnih objašnjenja i lakšeg razumevanja socijalističke ideološke logike.